Maar Parijs is duidelijk niet genoeg. Niet genoeg om ons wakker te schudden. Want gemeente Den Haag haalt nog steeds hoofdkantoren van de olie- en gasindustrie naar de stad. “Vanuit Den Haag gaan ze doodleuk door met het verergeren van klimaatverandering.”
Voor de Haagse Fietsparade voor het Klimaat 2017 speechte Femke over de spagaat van Den Haag. Ze herhaalde haar speech – iets aangepast – bij de gemeenteraad. “We kunnen duizenden windmolens plaatsen, maar alleen als we stoppen met kolen, olie en gas, stopt de temperatuur met stijgen.”
(Onderstaande tekst is een mix van de speech voor de fietsers en de speech voor de gemeenteraad)
Lieve klimaatfietsers, lieve Haagse Klimaatbeweging,
Wat geweldig dat jullie hier zijn!
Een jaar geleden, tijdens de Eerste Haagse Fietsparade voor het Klimaat, waren we met 200 fietsers. Toen steunden 40 organisaties onze oproep om een tandje erbij voor het klimaat.
Nu staan we hier weer! Met steun van maar liefst 105 organisaties!
Het is duidelijk. De Haagse groene beweging groeit. De Haagse Klimaatbeweging groeit. We worden sterker. Schouder aan schouder, straat voor straat, van Schilderswijk tot Vogelwijk, werken we aan een beter klimaat.
Klimaatontwrichting gaat iedereen raken.
Maar lang niet iedereen heeft het gevoel dat het hem gaat raken.
Dat is niet zo gek.
Afgelopen Prinsjesdag had ik de eer om live aanwezig te zijn in de Ridderzaal. In de Troonrede noemde de koning klimaatverandering en het verdrag van Parijs.
Dat was het moment waarop mensen gaapten. Want de koning sprak niet met bezieling over het klimaat. Hij sprak over het klimaat als een moetje. Als iets op een lijstje dat je kunt afstrepen.
Alsof klimaatverandering niet over ménsen gaat. Over ons, onze beschaving. Over mensen op Sint Maarten en in Bangladesh.
Parijs is belangrijk. Het klimaatverdrag van Parijs, om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad, is cruciaal. We vragen niet voor niets wethouder Wijsmuller om straks – na zijn speech – het Parijs-akkoord te tekenen.
Maar Parijs is duidelijk niet genoeg.
Niet genoeg om ons wakker te schudden.
Niet genoeg om ons te motiveren om alles op alles te zetten voor het klimaat.
We kunnen duizenden windmolens plaatsen. Maar alleen als we stoppen met kolen, olie en gas, stopt de temperatuur met stijgen.
Dat brengt ons bij de spagaat van Den Haag.
Iedereen weet dat Shell hier hoofdkantoor houdt. Maar wat minder mensen weten, is dat hier ook kantoren zitten van Total, Q8, Aramco, Abu Dhabi National Oil.
Deze fossiele multinationals zijn hier lokaal goed voor 1,2% van de werkgelegenheid (nóg wel). Maar wereldwijd nemen deze bedrijven bij elkaar opgeteld zo’n 15% van de opwarming van de aarde voor hun rekening. 15%!
En als het aan de gemeente ligt, stijgt dat percentage. De gemeente werft actief om meer van deze multinationals naar de stad te halen. Zodat deze bedrijven vanuit Den Haag doodleuk kunnen doorgaan met het verergeren van klimaatverandering.
De uitstoot van deze Haagse ‘carbon majors’ telt niet mee in het huishoudboekje voor broeikasgassen van de gemeente. Dat maakt het voor de gemeente makkelijk om een oogje dicht te knijpen. Om niet te zien dat het ‘cluster Energie’ – door klimaatverandering te verergeren – een bedreiging vormt voor de vrede en veiligheid elders in de wereld.
Vandaag is de internationale dag van de vrede. In haar installatie speech zei burgemeester: “Het thema klimaatverandering hoort bij de stad van vrede en recht.”
Maar klimaatverandering bedreigt vrede en recht.
Vandaag, hier, nu, leek ons een prachtmoment voor de burgemeester om aan de Haagse Klimaatbeweging te vertellen hoe zij haar speerpunt klimaatverandering gaat invullen. Het moment ook waarop de burgemeester ons een antwoord kon geven op de vraag die nog steeds in de lucht hangt: wilt u de eerste klimaatburgemeester van Nederland zijn?
Ze is er niet. En ik denk dat we allemaal wel een beetje weten hoe dat komt. Den Haag is behalve de Internationale stad van Vrede en Recht, ook de internationale stad van Olie en Gas. Binnen dat ‘krachtenveld’ moet de burgemeester opereren.
Haar keuze voor het speerpunt klimaat was een dappere keuze. En wij moeten haar steunen, om zo tegenwicht te bieden aan het ‘krachtenveld’ in de stad.
Want er is zoveel moois te halen in een fossielvrije samenleving!
Schone lucht, meer groen, gezond voedsel, duurzame energie, creatief hergebruik, het contact dat ontstaat door dingen te delen. En wat te denken van het avontuur om te leven in een tijd waarin we onszelf opnieuw moeten uitvinden?
Als je het klimaatprobleem aan de kaak stelt, stel je onze manier van leven aan de kaak. Je stelt onze jeugd aan de kaak, de waarden waarmee we zijn opgegroeid in een samenleving waar we trots op waren.
Dat maakt het moeilijk om te praten over klimaatverandering.
Dan helpt één vraag, merkte ik laatst in een discussie. In eerdere gesprekken waren onze stemmen verheven en de posities ingenomen. Maar toen ik die ene vraag stelde, viel er opeens een stilte. Toen hij antwoordde, klonk z’n stem zachter.
Ik stel nu dezelfde vraag aan wethouder Wijsmuller en geef hem even om over het antwoord na te denken.
‘Wat is je dierbaar en hoop je nooit te verliezen door klimaatverandering?'”